فیبروم رحم (Uterine Fibroids) یکی از بیماریهای شایع در زنان است که با رشد تودههای غیر سرطانی در دیواره رحم همراه است. این تودهها خوشخیم بوده و از بافت عضلانی و همبند رحم تشکیل میشوند. فیبرومها ممکن است بهصورت تکی یا خوشهای رشد کنند و معمولاً در زنان بین سنین ۲۵ تا ۴۰ سالگی و در سالهای باروری رخ میدهند. این تودهها میتوانند درون دیواره رحم، سطح خارجی یا داخل حفره رحم ظاهر شوند.
فیبروم رحم چیست؟
فیبروم رحم (یا میوم رحم) یک تودهی خوشخیم و غیرسرطانی است که از سلولهای عضلانی رحمی و بافت همبند تشکیل میشود. این تودهها معمولاً در دیواره رحم رشد میکنند و ممکن است از اندازههای بسیار کوچک تا چند سانتیمتر بزرگ متغیر باشند. فیبروم رحم یکی از شایعترین اختلالات ژنرال در زنان در دوران باروری است و در بسیاری از موارد به صورت اتفاقی در حین تصویربرداریهای روتین کشف میشود، چرا که برخی از مبتلایان هیچگونه علامتی از خود نشان نمیدهند.
علل اصلی بروز فیبروم رحم مستقیماً به فعالیت هورمونی، بهویژه هورمون استروژن و پروژسترون، مرتبط است. در دوران باروری که سطح استروژن افزایش مییابد، احتمال رشد این تودهها بیشتر شده و همین موضوع سبب میشود که فیبرومها در زنان بالای ۳۰ سال بیشتر دیده شوند. علاوه بر این، عوامل ژنتیکی، محیط زیستی و سبک زندگی نیز ممکن است در ایجاد و افزایش اندازه فیبروم نقش داشته باشند
علائم و نشانههای فیبروم رحم
علائم و نشانههای فیبروم رحم میتواند در بین زنان بسیار متفاوت باشد؛ به طوری که برخی افراد ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند و در یافتههای روتین تصویربرداری بهطور اتفاقی کشف شوند، در حالی که دیگران با علائم زیر دستوپنجه نرم میکنند:
- خونریزی غیرطبیعی قاعدگی: زنان مبتلا به فیبروم رحم معمولاً دچار قاعدگیهای شدید، طولانی مدت یا نامنظم میشوند. این خونریزی بیش از حد میتواند باعث کمخونی و خستگی شود. برخی از زنان حتی خونریزی بین قاعدگی نیز تجربه میکنند.
- درد و فشار در ناحیه لگن: تودههای فیبروم در رحم ممکن است بر روی بافتها و ارگانهای مجاور مانند مثانه و روده فشار وارد کنند. این فشار موجب ایجاد احساس سنگینی، درد حاد یا سایش مداوم در ناحیه شکم و لگن میشود.
- تغییر در عادات ادراری: فشار فیبروم روی مثانه موجب میشود که برخی زنان احساس کنند باید مکرراً ادرار کنند یا حتی در تخلیه مثانه مشکل داشته باشند؛ به همین دلیل ممکن است حس فوریت در ادرار نیز ایجاد شود.
- درد در کمر پایین: در برخی موارد، به ویژه زمانی که فیبرومها بسیار بزرگ میشوند، فشار وارد بر ناحیه کمر میتواند درد یا احساس ناراحتی در این بخش ایجاد کند.
- مشکلات باروری: فیبروم رحم، بهویژه آنهایی که در نزدیکی حفره رحمی یا کانال خروج جنین قرار دارند، ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در روند بارداری شوند، از جمله سقطهای مکرر یا دشواری در بهدست آوردن بارداری مناسب.
- احساس نفخ و پر بودن شکم: در مواردی که فیبرومها از نظر اندازه رشد میکنند، افزایش حجم رحم میتواند به حس نفخ، سنگینی یا پر بودن شکم بیانجامد.
مجموعاً، شدت و نوع علائم به محل، اندازه و تعداد فیبرومهای موجود در رحم بستگی دارد؛ بنابراین در صورت تجربه هر یک از این علائم یا وجود نگرانی از این وضعیت، مراجعه به پزشک متخصص زنان جهت بررسی دقیق و انتخاب روش درمان مناسب توصیه میشود.
علل و عوامل بروز فیبروم رحم
علل و عوامل بروز فیبروم رحم چندبعدی و چندعاملی هستند که در ادامه به تفصیل به آنها میپردازیم:
عوامل هورمونی
یکی از مهمترین و شناختهشدهترین عوامل، تأثیر هورمونهای استروژن و پروژسترون است. این هورمونها در دوران باروری با سطح بالایی در بدن حضور دارند و محیط مناسب رشد سلولهای عضلانی و بافت همبند رحم را فراهم میکنند. به عبارت دیگر، افزایش سطح استروژن—چه بهدلایل طبیعی مانند بارداری یا چرخه قاعدگی و چه بهدلیل مصرف برخی داروهای هورمونی—ممکن است موجب تحریک رشد فیبرومها شود. به علاوه، تغییرات ناگهانی در سطح پروژسترون نیز در تشدید رشد فیبروم تأثیرگذار است.
عوامل ژنتیکی
سوابق خانوادگی یکی از شاخصهای مهم در بروز فیبروم رحم است. اگر یکی از اعضای خانواده (مانند مادر یا خواهر) به این وضعیت مبتلا باشد، احتمال ابتلا به فیبروم رحم افزایش مییابد. ژنهای نقشدار در تنظیم رشد سلولی و کنترل تقسیم سلولی ممکن است در برخی افراد دچار تغییراتی شوند که موجب رشد غیرطبیعی سلولهای رحمی گردد.
عوامل محیطی و سبک زندگی
عوامل محیطی نیز میتوانند در بروز فیبروم رحم نقش داشته باشند:
- مواد شیمیایی با ساختار شبیه استروژن: قرار گرفتن در معرض برخی ترکیبات شیمیایی و آلایندههایی که بهعنوان الگوهای استروژنی عمل میکنند (مانند برخی پلاستیکها و مواد شیمیایی موجود در محیط) میتواند تعادل هورمونی را تحت تأثیر قرار داده و زمینه را برای رشد فیبروم فراهم کند.
- رژیم غذایی و چاقی: رژیم غذایی پرچرب، مصرف زیاد گوشت و عدم استفاده کافی از میوهها و سبزیجات میتواند به افزایش سطح استروژن در بدن منجر شود. همچنین، چاقی و اضافه وزن از دیگر عوامل مؤثر در افزایش سطح استروژن و در نتیجه افزایش احتمال تشکیل فیبروم رحم محسوب میشوند.
- عدم فعالیت بدنی: سبک زندگی کمتحرک موجب اختلال در متابولیسم هورمونی میشود و میتواند سهمی در بروز و رشد این تودهها داشته باشد.
سایر عوامل
عوامل دیگری که ممکن است بهصورت غیرمستقیم در ایجاد فیبروم رحم نقش داشته باشند عبارتند از:
- التهاب مزمن: التهابهای مزمن و اختلال در سیستم ایمنی میتواند به تغییرات سلولی در بافت رحمی منجر شود.
- سن: هرچند فیبروم رحم بیشتر در زنان در دوران باروری دیده میشود، افزایش سن در این دوره با افزایش احتمال بروز آن همراه است. پس از یائسگی و کاهش سطح استروژن، روند رشد فیبروم معمولاً متوقف یا حتی معکوس میشود.
روشهای تشخیص فیبروم رحم
تشخیص فیبروم رحم معمولاً بر پایهی ترکیبی از معاینه بالینی و ابزارهای تصویربرداری انجام میشود. در ادامه به مهمترین روشهای تشخیص پرداخته میشود:
- معاینه بالینی هنگام معاینه بالینی، پزشک با استفاده از بررسی دستی شکم و انجام معاینه واژینال (بایمَنوال)، وجود افزایش حجم رحم یا تودههای غیرنرمال را ارزیابی میکند. این روش نقطهی شروع اولیه در تشخیص فیبروم است؛ گرچه ممکن است فیبرومهای کوچک در این معاینه قابل لمس نباشند.
- سونوگرافی (اولتراسونوگرافی)
- سونوگرافی ترانسواجینال: این روش رایجترین و مؤثرترین تکنیک تصویربرداری برای تشخیص فیبروم است. با قرار دادن مبدل (ترانسدوآنی) درون واژن، تصاویر دقیقی از رحم به دست میآید که امکان تعیین اندازه، محل (مانند فیبرومهای داخل دیواره، زیرموسئال یا سوبسِرئال) و تعداد فیبرومها را فراهم میکند.
- سونوگرافی شکمی: در مواقعی که سونوگرافی ترانسواجینال امکانپذیر نباشد یا برای ارزیابیهای کلیتر از ساختار رحم استفاده میشود. این روشها کلیه به عنوان روشهای غیرتهاجمی و سریع تشخیص مورد استفاده قرار میگیرند.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) MRI تصاویر با وضوح و کنتراست بسیار بالا از ساختار رحم ارائه میدهد. این روش به ویژه در مواردی کاربرد دارد که نیاز به تعریف دقیقتر از محل فیبرومها، یا در برنامهریزی برای درمانهای جراحی و کمتهاجمی وجود دارد. به دلیل دقت بالای MRI، اطلاعات تکمیلی نسبت به سونوگرافی در مسأله تشخیص ارائه میدهد.
- توموگرافی کامپیوتری (CT Scan) CT Scan میتواند تصاویر سهبعدی از رحم و بافتهای اطراف تهیه کند؛ اما به دلیل استفاده از اشعه ایکس و داشتن دقت کمتر نسبت به MRI در تشخیص فیبرومها، معمولاً به عنوان روش اولیه تشخیصی به کار نمیرود و در موارد خاص یا برای ارزیابی تغییرات اضافه، مورد استفاده قرار میگیرد.
- آزمایشهای تکمیلی اگرچه آزمایشهای خون به تنهایی فیبروم را تشخیص نمیدهند، اما در شرایطی مانند خونریزی شدید، بررسی سطح هموگلوبین و هماتوکریت اطلاعات مهمی درباره وضعیت بیمار ارائه میدهد. این آزمایشها میتوانند نشاندهندهی تأثیرات بالینی فیبروم مانند بروز کمخونی به دلیل خونریزی باشند.
- روشهای داخل رحمی و هیستروسکوپی در برخی موارد خاص، برای بررسی دقیقتر داخل حفره رحم و تعیین وجود فیبرومهای داخل رحمی، از روشهایی مانند سالین اینفوزیون سونوگرافی (Saline Infusion Sonohysterography) یا هیستروسکوپی استفاده میشود. هیستروسکوپی به پزشک امکان میدهد تا به صورت مستقیم داخل رحم را مشاهده کرده و در صورت لزوم، نمونهبرداری (بیوپسی) انجام دهد.
گزینههای درمانی فیبروم رحم
درمان فیبروم رحم یک رویکرد چند جانبه است که بر اساس شرایط فردی بیمار، اندازه، محل و تعداد فیبرومها و همچنین تمایل به حفظ قابلیت باروری تعیین میشود. در این راستا، ابتدا گزینههای دارویی با استفاده از تنظیم سطح هورمونی مورد بررسی قرار میگیرند؛ داروهایی نظیر آنتاگونیستهای GnRH با کاهش میزان استروژن، به کوچکسازی فیبرومها و کاهش علائم مانند خونریزی غیرطبیعی و درد کمک میکنند، در حالی که داروهای ضد التهاب و ترکیبات پروژسترونی نیز میتوانند روند رشد فیبروم را مهار نمایند.
در مواردی که علائم شدید یا مشکلات جدیتری ایجاد شده باشد، درمانهای جراحی مانند میومکتومی به منظور برداشتن فیبرومها بدون از دست دادن رحم یا هیسترکتومی به عنوان حذف کامل رحم، در نظر گرفته میشوند؛ البته انتخاب بین این روشها با مشاوره دقیق پزشک و بر اساس آرایش و وضعیت فرد بیمار انجام میشود. علاوه بر این، روشهای کمتهاجمی نظیر امبالس شریان رحمی که با مسدود کردن جریان خون به فیبرومها منجر به کوچک شدن آنها میشود و روشهای گرمایی مانند رادیوفرکوئنسی که به صورت هدفمند از انرژی گرمایی برای تخریب فیبرومها بهره میگیرند، به عنوان جایگزینهای مناسبی جهت کاهش عوارض عمل جراحی سنتی مطرح هستند.
همچنین، در برخی موارد، استفاده ترکیبی از این روشها همراه با تغییرات سبک زندگی، اصلاح رژیم غذایی و کنترل استرس میتواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران و مدیریت بهتر علائم فیبروم رحم منجر شود. انتخاب هر یک از این رویکردها پس از بررسی دقیق شرایط جسمانی و نیازهای فردی بیمار، با همکاری پزشک متخصص زنان انجام میشود تا بهترین و کمتهاجمیترین روش برای رفع علائم و بهبود سلامت فرد انتخاب گردد.
عوارض و پیامدهای فیبروم رحم
فیبروم رحم، اگر چه یک توده خوشخیم است، اما در مواردی که اندازه و موقعیت آن موجب بروز علائم و اختلالات بیشتری شود، عوارض و پیامدهای قابلتوجهی به همراه دارد. یکی از مهمترین این عوارض، خونریزی غیرطبیعی حین قاعدگی است؛ خونریزی شدید و طولانی مدت میتواند منجر به کمخونی، خستگی مفرط و کاهش توانایی فیزیکی شود. این وضعیت بهویژه در زنان با فیبرومهای حجیم یا چندگانه دیده میشود که حجم قابلتوجه رحم را افزایش داده و از نظر گوارشی و عمومی موجب کاهش کیفیت زندگی میشود.
علاوه بر خونریزی، فشار فیبرومها بر روی ارگانهای مجاور از دیگر پیامدهای رایج است. رشد فیبرومها ممکن است باعث فشار روی مثانه شود و در نتیجه تکرر ادرار، احساس فوریت یا حتی اختلال در تخلیه مثانه ایجاد کند. همچنین این تودهها میتوانند بر روی رودهها تأثیر گذاشته و به بروز تغییرات در عادات رودهای از جمله یبوست و درد شکمی منجر شوند. فشار مزمن وارده بر نواحی لگن و کمر نیز باعث بروز دردهای مداوم و ناراحتی در ناحیه پشتی بدن میشود.
یکی دیگر از پیامدهای مهم فیبروم رحم، تأثیر آن بر باروری و بارداری است. در برخی موارد، فیبرومها بخصوص آنهایی که در داخل حفره رحمی یا نزدیک به کانال خروج جنین قرار دارند، میتوانند با تغییر ساختار رحم، فرایند تلقیح، یا جایگذاری جنین تداخل ایجاد کنند. این اختلالات ممکن است باعث ناباروری، سقطهای مکرر یا حتی بارداریهای پرفشار و زودرس شوند؛ به همین دلیل بررسی دقیق و دورهای برای زنان در سنین باروری توصیه میشود.
در موارد نادرتر، فیبرومها ممکن است دچار تغییرات دژنراتیو مانند «انگلوب شدن» یا به اصطلاح «تخریب قرمزی» شوند که با درد ناگهانی همراه است و نیازمند مداخلات درمانی فوری میباشد. علاوه بر این، عوارض ناشی از فیبرومها میتواند جنبه روانی نیز داشته باشد؛ نگرانیهای مرتبط با مشکلات باروری و ناراحتیهای جسمی ممکن است منجر به استرس و اضطراب قابل توجهی شود.
نکات برای پیشگیری و مراقبتهای بعد از درمان
این نکات به عنوان راهنمایی جامع برای پیشگیری از بروز یا عود مجدد فیبروم رحم و همچنین حمایت از روند بهبودی پس از درمان در نظر گرفته میشود. همکاری منظم با پزشک متخصص و پایبندی به توصیههای درمانی باعث بهبود کیفیت زندگی و حفظ سلامت سیستم تناسلی خواهد شد.
نکات پیشگیری:
- حفظ وزن مناسب: کاهش وزن و اجتناب از چاقی به تنظیم سطح استروژن و کاهش خطر بروز فیبروم رحم کمک میکند.
- رژیم غذایی متعادل: مصرف میوهها، سبزیجات، غلات کامل و اجتناب از چربیهای اشباع شده و غذاهای فرآوری شده میتواند به حفظ تعادل هورمونی و کاهش التهاب کمک نماید.
- ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم نه تنها در کنترل وزن موثر است بلکه به بهبود گردش خون و کاهش استرس کمک میکند.
- مدیریت استرس: استفاده از تکنیکهای آرامشبخشی مانند مدیتیشن، یوگا یا فعالیتهای هنری میتواند به تنظیم هورمونها و بهبود سلامت کلی کمک کند.
- اجتناب از مواد شیمیایی مضر: کاهش قرارگیری در معرض مواد شیمیایی و آلایندههایی که شبیه به هورمون عمل میکنند (مانند برخی پلاستیکها) میتواند ریسک بروز فیبروم را کاهش دهد.
مراقبتهای بعد از درمان:
- پیگیریهای منظم پزشکی: مراجعه دورهای به پزشک متخصص برای بررسی و ارزیابی وضعیت رحم، از جمله انجام سونوگرافی یا سایر روشهای تصویربرداری، ضروری است.
- استراحت کافی: رعایت استراحت مناسب در دوره بهبودی و اجتناب از انجام فعالیتهای سنگین تا زمان بازیابی کامل به روند بهبود کمک میکند.
- رژیم غذایی مناسب: مصرف غذاهای مغذی، سرشار از ویتامینها و مواد معدنی و مصرف آب کافی برای کمک به بهبود سریعتر و حفظ سلامت بافتها توصیه میشود.
- مصرف منظم داروها: پیروی از دستورات پزشک در خصوص مصرف داروها (مانند تنظیمکنندههای هورمونی یا داروهای ضد التهاب) جهت جلوگیری از عود مجدد فیبروم اهمیت دارد.
- پایش علائم: توجه به هر گونه تغییر در الگوی خونریزی، درد، یا علائم دیگر و گزارش آن به پزشک در اسرع وقت به شناسایی زودهنگام عوارض یا عود فیبروم کمک میکند.
- اجتناب از سیگار و الکل: کاهش یا قطع مصرف سیگار و الکل میتواند به بهبود مسیر بهبودی و کاهش التهابات کمک کند.
بهترین مرکز درمان فیبروم رحم در مشهد
کلینیک پرنیان یکی از بهترین مراکز در مشهد برای مشاوره و انجام درمان فیبروم رحم در مشهد است. این کلینیک با بهرهگیری از تکنولوژیهای پیشرفته و تیمی از پزشکان متخصص، خدماتی حرفهای و با کیفیت ارائه میدهد. برای اطلاعات بیشتر و آشنایی با خدمات متنوع این کلینیک، میتوانید به صفحه اصلی کلینیک پرنیان مراجعه کنید. همچنین، جزئیات مربوط به خدمات کلینیک پرنیان را میتوانید در صفحه خدمات مشاهده کنید.
آدرس کلینیک پرنیان: مشهد- خیام11 – پلاک 87
شماره تلفن دکتر رزیتا داوودی: 09151140122
رزرو کنید
همین حالا خدمات مدنظر کلینیک پرنیان را رزرو کنید.
نمی دانید که به کدامیک از خدمات ما نیاز دارید؟ با مشاوره رایگان ما همه چیز برای شما حل خواهد شد!
3 نظر در “درمان فیبروم رحم در مشهد”
بهترین کلینیک درمان فیبروم رحم 🤩🤩🤩🤩🤩 فقط کلینیک پرنیان مشهد با اختلاف 🩵
بهترین درمان فیبروم رحم در مشهد با اختلاف کلینیک پرنیان هستش 😍
مدتی بود که از مشکل فیبروم رحم رنج میبردم و به دنبال یک مرکز درمانی معتبر و تخصصی در مشهد بودم. خوشبختانه کلینیک زیبایی پرنیان را پیدا کردم و از اولین مراجعهام متوجه شدم که انتخاب درستی داشتهام. پزشکان این مجموعه با دقت و تخصص بالا، روند درمان را برای من توضیح دادند و با روشهای نوین و مطمئن توانستند مشکل فیبروم رحم من را به طور موثر درمان کنند. محیط کلینیک بسیار آرامشبخش بود و برخورد کادر درمانی، دلسوزانه و حرفهای بود. بسیار سپاسگزارم از تیم کلینیک پرنیان مشهد که به من کمک کردند تا سلامتی خود را دوباره به دست بیاورم. این مرکز را به تمام بانوانی که به دنبال درمانی مطمئن و مؤثر هستند توصیه میکنم.